Wirusowe zapalenie wątroby typu E, wzw E
Wirus oznaczony literą E zapalenia wątroby przenoszony jest drogą pokarmową. Wyróżnia się kilka genotypów, ale tylko niektóre powodują zakażenia u ludzi. Dwa pierwsze genotypy HEV-1 i HEV-2 występują w Azji, Afryce, Ameryce Środkowej, na Bliskim Wschódzie. Zakażenie genotypem HEV-1 odpowiedzialne jest za epidemie ostrego zapalenia wątroby w krajach rozwijających się na tych terenach. Epidemiom sprzyja pora deszczowa, powodzie i przeludnienie. Do zakażenia dochodzi przeważnie po wypiciu zakażonej wody pitnej lub niedogotowanej żywności. Kolejne dwa genotypy HEV-3 i HEV-4powodują zakażenia w krajach wysokorozwiniętych. W Europie, w tym w Polsce, głównie izolowany jest genotyp HEV-3. Polska należy do krajów o wysokim rozpowszechnieniu wirusa HEV, nawet do 43.5%. Rezerwuarem tych wirusów są zwierzęta tj.: świnie, dziki, kozy, jelenie, króliki i inne. Do zakażenia najczęściej dochodzi po spożyciu mięsa i przetworów zakażonych zwierząt. HEV-7 izolowano głównie od dromaderów.
Objawy wzw E
Większość zakażeń przebiega bezobjawowo lub skąpoobjawowo i ustępuje samoistnie. Wśród objawów wyróżnia się: nudności, osłabienie, bóle mięśni, stawów, pobolewanie brzucha, utratę masy ciała, niewielki stan podgorączkowy. Następnie pojawić się może zażółcanie powłok skórnych, odbarwienie stolca i ciemny mocz. U połowy chorych może pojawić się świąd.
U osób z wrodzonymi lub nabytymi niedoborami odporności, po przeszczepach narządów, w tym wątroby przebieg ostrej infekcji może być ciężki. Wskaźnik śmiertelności zakażenia HEV wynosi 4 %. U kobiet w ciąży ryzyko wystąpienia niewydolności wątroby wzrasta wraz z wiekiem ciąży, a śmiertelność wynosi do 20%.
Diagnostyka wzw E
Przeciwciała w klasie IgM pojawiają się po około czterech tygodniach od zakażenia i utrzymują się przez dwa miesiące. HEV RNA wykrywalny jest tuż przed wystąpieniem objawów i zanika po około 3 tygodniach od ustąpienia objawów. W wynikach krwi obserwuje się podwyższony poziom transaminaz, bilirubiny, fosfatazy alkalicznej, czasem leukopenia z neutropenią, wydłużony czas protrombinowy.
Drogi zakażenia i zapobieganie wzw E
W trakcie pobytu w krajach endemicznych należy pić wodę butelkowaną, unikać jedzenia surowych owoców i warzyw, niegotowanych lub wielokrotnie odgrzewanych posiłków, w tym skorupiaków. Wieprzowina powinna być podgrzewana co najmniej do temperatury 71 °C przez 20 minut. Należy dbać o higienę osobistą, myć ręce przed posiłkami, korzystać z czystych sanitariatów.
Źródłem infekcji może być również partner seksualny, u którego występuje ostra infekcja HEV.
Szczepienia
W chinach zatwierdzono szczepionkę Hecolin przeciwko HEV-1. Jej skuteczność szacuje się na 95%. Krzyżowo zapobiega także przeciwko HEV-4.
Leczenie wzw E
Bezobjawowe lub skąpoobjawowe zakażenia nie wymagają leczenia. W leczeniu ciężkich przypadków stosuje się leki przeciwwirusowe.
